چرخش معنایی مفهوم سنت در فرهنگ سیاسی ایران( بر مبنای تحلیل ادبیات داستانی دهه 1380-1340)

پایان نامه
چکیده

چکیده مقوله سنت و نوع برقراری ارتباط با آن و حدود آن در زمینه ساماندهی امور جمعی، از ارکان مهم گفتار سیاسی در ایران معاصراست. سنت به خودی خود، پیش از آنکه یک مفهوم مستقیم سیاسی باشد یک سازه معنایی در ساختار ذهنیت اجتماعی است. با توجه به آنکه ادبیات به ویژه در دوره مدرن از مهم ترین دریچه های ورود به ساختار ذهنیت اجتماعی است، دراین تحقیق با بازکاوی مفهوم سنت در ادبیات معاصر و تحول آن طی نیم قرن اخیر، بازتاب آن را در گفتار سیاسی ایران و تحول آن مورد مطالعه قرار خواهیم داد. در این تحقیق نشان خواهیم داد که مفهوم سنت پیش از انقلاب اسلامی سال 1357 در چارچوب خواست انسان برای تحقق آزادی خویش است که این امر با مفهوم کربلای حسینی و زینب به نمایش گذاشته می شود اما این به معنای بازگشت به گذشته نیست بلکه رهایی از غیرخویشتن و بازگشت به ورای زمان و مکان است که این موارد مستقیما در جوهر گفتار سیاسی بسیج کننده دوران انقلاب نیز انعکاس یافته است. همین امر با بحث در زمینه تحول معنایی سنت در ادبیات پس از انقلاب نیز واجد ویژگی هایی از قبیل دریدگی (گسیختگی) و مبنازدایی و بی پناه شدن سنت شناخته شد که در ساختار گفتار سیاسی پس از انقلاب منعکس شده است. همان طور که از ماهیت موضوع برمی آید روش اتخاذ شده در این پژوهش تحلیل گفتمانی است. براین اساس با تکیه بر برخی رمان های اثرگذار معاصر و انتخاب شخصیتی شاخص از دو دوره قبل از انقلاب و بعد از آن که معرف گفتمان عصر خویش است به تحلیل محتوای رمان ها و بیانات افراد می پردازیم تا در پرتو این تحلیل مفهوم سنت را در دو گفتمان متفاوت بشناسیم و با مقایسه شباهت ها و تفاوت های این دو گفتمان چرخش معنایی مفهوم سنت را دریابیم بدین ترتیب با مروری بر گفتارهای سیاسی دو دوره، الگوهای گفتاری زیر در حول مفهوم سنت استخراج شد که به شرح زیر می باشد. • سنت به عنوان تقدیر، سرنوشت، پیشانی نوشت، تعطیلی فکر و به تدریج زمینی کردن آن • سنت به عنوان تعهد، اخلاق، اصالت • سنت به عنوان محاسبه، آزادی، سودشخصی

منابع مشابه

تحلیل روابط معنایی واژگان به‌کاررفته در ادبیات داستانی کودکان ایرانی

متن، حاصل هم‌نشینی نظام‌مند و بافت‌مدار سازه‌های زبانی در کنار یکدیگر است. بین واژگانی که یک متن را به وجود می‌آورند، روابط مختلفی برقرار است. از آنجا که بافت زبانی تأثیر زیادی بر درک مخاطبان از متن دارد، گزینش روابط مناسب بین واژه‌ها که بر معنای یکدیگر تأثیر می‌گذارند، می‌تواند از دشواری متن کاسته و به درک مطلب کمک کند. گزینش مناسب واژه و روابط واژگانی از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر رعایت ن...

متن کامل

تحجر و تأثیر آن بر ادبیات داستانی (1340-1330)

به گواه تاریخ و با کمی نگاه نقادانه به تاریخ اجتماعی دهه‌های سی و چهل و همچنین با کمی تأمل می‌توان به این نکته پی برد که جریان تحجرآمیز حوزۀ علمیۀ قم، مهم‌ترین جریان دینی آن زمان است که به سردمداری مجتهدین به نامی در داخل و خارج از ایران با قدرت هرچه‌ تمام‌تر به راه خود ادامه می‌دهد. این جریان همۀ شئون زندگی مردم را در دست گرفته و اجازۀ عرض‌اندام به هیچ نیروی اجتماعی دیگری نمی‌دهد. این مقاله می...

متن کامل

فرهنگ منطقه‌گرایی بر مبنای چرخش سازه‌انگارانه در روابط بین‌الملل

منطقه‌گرایی از میانۀ دهۀ 1980 وارد سومین مرحلۀ تحول خود شده است. در این مرحله و با تثبیت چشم‌انداز تأمل‌گرا در روابط بین‌الملل به‌تدریج دیدگاه‌های جدید نیز در تحلیل منطقه‌گرایی جدید مساهمت کردند. در این میان چرخش سازه‌انگارانه در روابط بین‌الملل و آرای الکساندر ونت در نظریۀ اجتماعی سیاست بین‌الملل در توضیح فرهنگ‌های سه‌گانۀ آنارشی الگوی مناسب برای تحلیل منطقه‌گرایی جدید است. از این منظر و با تم...

متن کامل

تبیین جامعه شناختی ظهور گفتمان سیاسی هیات های مذهبی ایران دهه 1340

هـدف این پـژوهش بررسی شرایط ظهور گفتمان سیاسی مذهبی(گفتمان سیاسی هیات های مذهبی) در ایران دهه 40 است. چه شرایط تاریخی زمینه ساز شکل گیری این گفتمان جدید در فضای فرهنگی ایران شد؟ چه عواملی (چه کسانی) منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید این گفتمان را فراهم آوردند؟ چه عواملی قلمرو گفتمانی و محتوای آن را تعیین نمودند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی دقیق تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران د...

متن کامل

تبیین جامعه شناختی تولید گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه های چهل و پنجاه شمسی

این مقاله قصد دارد به مطالعة عوامل جامعه شناختی مؤثر بر تولید گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه های چهل و پنجاه شمسی بپردازد. بدین منظور، از نظریه های روبرت وسنو، و رندال کالینز استفاده کرده ایم که مجموعاً چهار متغیر سیاست های اصلاحی دولت نوساز، ایجاد بحران در نظم اخلاقی جامعه، شکل گیری زنجیره های تعامل میان نویسندگان، و بسیج منابع را بر تولید گفتمان مورد مطالعه مؤثر می دانند. در این پژوهش، با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023